“Mensen die vertrouwen op formele verhoudingen en ‘net spel’ komen bedrogen uit in het leven. Beslissingen komen niet alleen tot stand door rationele afwegingen van voor- en tegenargumenten. Nee, het andere spel, het ondergrondse politieke machtsspel, is minstens even belangrijk!”. Dat betogen althans de auteurs van het boek “Hoe word ik een rat?”. Het boek gaat over – u raadt het al – konkelen en samenzweren.
Een tijd terug wees een inwoner me op dit boek. Hij had zich een paar jaar terug aangemeld bij de Barendrechtse afdeling van een landelijke politieke partij. De betrokken inwoner wilde zich graag voor de samenleving inzetten en politiek actief worden. Bij zijn aantreden kreeg hij het boek “Hoe word ik een rat?” cadeau. Met het welgemeende advies het eens goed door te lezen. Na slechts een korte periode actief te zijn geweest binnen deze partij, nam hij afscheid. Een ervaring rijker, doch een illusie armer.
Populaire TV-series zoals House of Cards, Borgen en de Fractie schetsen een politieke realiteit waarin list, bedrog en manipulatie aan de orde van de dag zijn. Regelmatig wordt mij gevraagd of het er achter de schermen in Barendrecht ook zo aan toe gaat. Gelukkig valt dat mee. In de ruim drie jaar dat ik actief ben, ben ik althans niet gezwicht voor dat zogenaamde ‘andere spel’. Dat lijkt me ook een heilloze weg. Ook al schopt Frank Underwood het in de TV-serie House of Cards al manipulerend tot president van de Verenigde Staten. Integer handelen werkt beter: informatie vergaren, argumenten goed wegen, verantwoording (willen) afleggen, benaderbaar, eerlijk en direct zijn. Dát zijn de eigenschappen waarbij de samenleving maximaal profijt van je heeft als politicus.
Wellicht is dat ‘andere spel’ vooral iets voor grote steden, of het Haagse wereldje. En gaat dat spel – een incident daargelaten – aan Barendrecht voorbij. Ik twijfel nog of ik “Hoe word ik een rat?” aan ga schaffen. Wellicht leuk om, met een flinke korrel zout, toch eens door te lezen. Toen ik op bol.com de beschrijving opzocht, viel me op dat er nog veel meer boeken zijn over konkelen en samenzweren. Met niet de minste titels! Wat te denken van “Politieke spelletjes”. Of “Manipuleren op je werk”. En toen viel mijn oog op de titel “Hoe vang ik een rat?”. Die spreekt me nog het meeste aan. Ik heb ‘m direct gereserveerd bij de Bibliotheek!
Lennart van der Linden