“Goed gekaapt, pik!”, zei de ene politicus tegen de andere. De raadsvergadering was net afgelopen en er werd onder het genot van een biertje nabeschouwd.
De ontvanger van het compliment was duidelijk in zijn nopjes en knikte instemmend “Zeker, dat hebben we goed gedaan!”. Het zou zomaar een fragment kunnen zijn uit “de lullo’s” van Jiskefet, maar het speelde zich voor mijn neus af aan de bar in het gemeentehuis. Ik begreep niet wat er met de opmerking bedoeld werd. Dat kwartje viel een tijdje later. Het is de dorpspolitiek ten top.
In de politieke arena proberen partijen elkaar te overtuigen van hun standpunt. Vaak liggen die standpunten helemaal niet zo ver uit elkaar. In een gemeenteraad met 7 partijen is dat ook onmogelijk. De écht politieke onderwerpen zijn spaarzaam. De behoefte om te scoren lijkt er echter niet minder om. Juist omdat de mogelijkheden om te scoren spaarzaam zijn, is de euforie na iets ‘binnenslepen’ vaak groot, ook al gaat het om iets pietluttigs.
Als raadslid zijn er een aantal mogelijkheden om te ‘scoren’. Allereerst in het debat. Bijvoorbeeld door een venijnige, goed getimede, interruptie te plaatsen, daarmee de opponent verbaal vloerend. Een andere mogelijkheid is een motie indienen. Een motie is een schriftelijk verzoek, waarin de raad het college van B&W verzoekt, om een specifieke opdracht uit te voeren. Zo’n motie wordt staande de vergadering in stemming gebracht. Om je motie erdoor te krijgen, heb je een meerderheid nodig. Je kunt het risico nemen om pas tijdens het raadsdebat je tegenstanders te overtuigen van het nut en de noodzaak van jouw motie. Maar de kans op een zeperd is dan groot. Het effect is dan averechts: In plaats van te scoren, ga je af! Er is daarom een beproefd concept om de kans op succes te verhogen: Lobbyen. Van tevoren – uiteraard achter de schermen – je idee poneren, zodat je van tevoren weet of je actie succesvol wordt. Er zijn raadsleden die zeer bedreven zijn in dat ‘spel’, maar ook stromingen die er juist wars van zijn.
Dat lobbyen brengt – zo bleek – óók risico’s met zich mee… Een oppositiepartij had op de dag van de bewuste raadsvergadering de lobbymachine opgestart. Haar motie was toegestuurd aan andere partijen, met verzoek tot steun. Een coalitie partij – zo bleek later – zag haar kans schoon en ging er mee aan de haal. Na een aantal kleine verbeterpunten aan te brengen en haar logo erboven te zetten, brachten zij de motie tijdens de vergadering in. Op verzoek van de originele indiener werd er even geschorst voor een potje ‘zoek de verschillen’. Na de schorsing moest de originele indiener schoorvoetend zijn motie intrekken. Hij zou de verbeterde versie, ingediend door zijn concullega, dan ondersteunen, meldde hij schoorvoetend. De kaping was een succes: Score!
Een stevig politiek debat over de inhoud van de motie was overigens uitgebleven. Dat verbaasde me, want daar was naar mijn mening juist alle aanleiding toe!
Ik ben nooit raadslid geweest. Maar mocht het ooit zover komen, dan heb ik mezelf voorgenomen om aan dit soort flauwekul in ieder geval niet mee te doen!
Lennart van der Linden